امتناع از مدرسه رفتن کودکان

امتناع از مدرسه رفتن، علل و راه های مقابله با مدرسه نرفتن کودکان

امتناع از مدرسه زمانی است که بچه ها، از فکر رفتن به مدرسه به شدت ناراحت می شوند و اغلب بخشی یا تمام روز مدرسه را از دست می دهند. این ناراحتی معمولا در طول سال ادامه دارد و از بین نمی رود. امتناع از مدرسه می تواند به این معنی باشد که کودکان برای رفتن به مدرسه، با خروج از خانه مشکل دارند، بنابراین ممکن است اصلا به مدرسه نروند. کودکانی که از رفتن به مدرسه امتناع می ورزند، معمولاً روز خود را در خانه با آگاهی والدین خود می گذرانند، حتی اگر والدین آن ها سخت تلاش کنند تا آن ها را به مدرسه بفرستند.

دلیل مدرسه نرفتن کودکان چیست؟

بسیاری از کودکان به دلایل مختلفی از مدرسه رفتن امتناع می‌کنند. اگر کودک شما نیز از مدرسه رفتن امتناع می‌کند، باید علت آن را پیدا کنید. برای یافتن علت می‌توانید با پرسش از خود کودک، مشاور مدرسه، معلم و یک روانشناس به موضوع پی ببرید.

مشکلات روانی کودک، علل و راه های مقابله با مدرسه نرفتن بچه ها

یکی از مهم‌ترین علل روانی مدرسه نرفتن بچه ها، اختلال اضطراب جدایی است. کودکانی که در سنین قبل از مدرسه لحظه‌ای از مادر خود جدا نمی‌شوند، برای مدرسه رفتن نیز مادر را با دشواری‌هایی روبه‌رو می‌کنند. رفتار والدین در بروز اضطراب جدایی تاثیر بسیار زیادی دارد. هرچه سبک‌های فرزندپروری که استفاده می‌کنید باعث شود که کودکتان به شما وابسته‌تر گردد، در زمان مدرسه رفتن با سختی بیشتری مواجه خواهید شد. دیگر مشکلات مانند افسردگی و اختلال سلوک نیز ممکن است منجر به مدرسه نرفتن کودکتان شود. والدین توجه داشته باشند فرار از مدرسه با نرفتن او به مدرسه تفاوت داشته و باید موضوع را به صورت جدی‌تری بررسی کنید.

تأثیر برخورد معلم بر مدرسه نرفتن کودکان

برخورد سرد معلمان به احساسات منفی کودکان دامن می‌زند. معلمانی که دقیقا در چارچوب سخت و خشک تعیین شده تدریس می‌کنند و انعطاف و سرگرمی خاصی برای کودکان ندارند؛ دارای دانش آموزانی هستند که بیشتر از سایرین از مدرسه دوری می‌کنند.

امروز چه تفاوتی کرده که قبلا مدرسه را دوست داشت؟

ممکن است یک تکلیف ناتمام یا یک اتفاق جدید مثل درگیری با یک همکلاس باعث شود که کودکی که تا همین دیروز مدرسه رفتن را دوست داشت؛ امروز بخواهد در خانه بماند. تعطیلات طولانی مدت مثل ابتدای سال تحصیلی جدید یا بعد از نوروز نیز ممکن است زمانی باشد که کودک از مدرسه رفتن امتناع کند. هر چند تا قبل از عید بسیار به مدرسه مشتاق بوده باشد اما استراحت و تفریح چندین روزه در خانه مدرسه رفتن بعد از عید را دشوار می‌سازد.

تأثیر مدرسه نرفتن بچه ها در ادامه تحصیلات آن ها

مدرسه نرفتن در دوران کودکی دشواری‌هایی را در سنین بالاتر برای کودک به وجود می‌آورد. اگر مدرسه نرفتن به حدی باشد که کودک نتواند در زمان مقرر دوران مدرسه را به پایان برساند با مسائلی مثل عقب افتادن از هم دوره‌ای‌ها، سربازی، بی کاری و ... درگیر می‌شود. از جهت قوت و ضعف درسی نیز کودکی که مدرسه نمی‌رود کمی ضعیف‌تر از کودکان دیگر است اما این مسأله قابل جبران است. هر چه کودک عملکرد پایین‌تری در سال‌های گذشته تحصیلی داشته باشد، جبران افت تحصیلی دشوارتر خواهد بود.

با مشکل مدرسه نرفتن بچه ها چه کنیم؟

در اولین قدم با کودک صحبت کنید. سعی کنید با کمک خودش مسأله را درک کنید و متوجه شوید چه چیزی در مدرسه برای او آزاردهنده است. این صحبت باید دوطرفه باشد و شما بیشتر شنونده باشید. لازم است بدانید کودکتان روزانه چندین بار از شما، معلمان و رسانه‌ها درباره فواید مدرسه شنیده است؛ پس نیاز به تکرار نیست. این کار فقط باعث می‌شود کج خلقی کودک بیشتر شود و اصرار بیشتری بر مدرسه نرفتن کند. در این راه مشاوره کودک نیز می‌تواند با ارائه راهکارهای مفید و موثر، به مدرسه رفتن کودک شما کمک کند.

اعتماد به معلم و اولیای مدرسه

معلمان و مشاوران مدرسه غالبا در این زمینه تجربه و تخصص دارند، می‌توانید با آن‌ها مشورت کنید. البته باید توجه داشت که گاهی برخورد و چهارچوب مدرسه، باعث دلزدگی کودک از مدرسه می‌شود. هرچند معمولا این برخوردها تنها به دلیل برقراری نظم در مدرسه است و قصدی برای آزار و ناراحتی کودک وجود ندارد.

ماندن والدین در مدرسه به عنوان یک راه حل

این راهکار نیز می‌تواند برای ماندن کودک در مدرسه مؤثر باشد. با این حال توجه به این نکته نیز ضروری است که این کار می‌تواند استقلال کودکتان را در آینده مختل کند. بهتر است به کودک بیاموزید که چگونه در نبود شما بتواند شرایط را مدیریت کند و کارهایی مثل غذا خوردن و دستشویی رفتن را به تنهایی انجام دهد. به علاوه ماندن والدین یکی از کودکان در مدرسه می‌تواند بقیه دانش آموزان را نیز به چنین درخواستی بیندازد. این اتفاق نه تنها شرایط را بهتر نمی‌کند بلکه کنترل را برای اولیای مدرسه نیز سخت می‌کند.

برخورد صحیح با کودکی که تمارض می کند

در درجه اول این احتمال را در نظر بگیرید که شاید فرزندتان واقعا دچار بیماری شده است. حتی اگر تمام روزهای گذشته را به تمارض مشغول بوده؛ ممکن است این یک روز را واقعا بیمار شده باشد. جدای از این مسأله وقتی ادعای او را در مورد بیماری می‌پذیرید برخورد بهتری نیز با شما خواهد داشت. وقتی نشانه‌های بیماری را در او چک کنید می‌توانید به او توضیح دهید که نشانه‌ای برای بیماری ندارد و بیماری او مانعی برای مدرسه رفتنش نیست. با این حال اگر با این استدلال نتوانستید او را به مدرسه رفتن راضی کنید جذابیت در خانه ماندن را برای او کم کنید. بازی کردن یا تماشای تلویزیون در زمانی که باید در مدرسه باشد به نوعی مدرسه نرفتن کودک را پاداش می‌دهد و او را به تکرار این رفتار تشویق می‌کند.

تغییر مدرسه کودک به یک مدرسه مناسب تر

یک مدرسه نامناسب را نمی‌توان بر اساس معیارهایی مثل دولتی یا غیر دولتی بودن تشخیص داد مگر تجربه و تعاریف والدینی که قبلا کودکان خود را به آن مدرسه سپرده‌اند. مدرسه نامناسب می‌تواند با یک برنامه آموزشی نامناسب، فضای سرد، القای حس اردوگاه و همکلاسی‌های زورگو یا خرده خلافکار مشخص شود. در صورتی که این شرایط در مدرسه فرزند شما حاکم باشد تغییر مدرسه راه حلی مناسب برای این مشکل است. هر چند باید توجه داشت همین تغییر مکان می‌تواند باعث بروز مشکلات بیشتری ناشی از دور شدن از محیط و افرادی که فرزندتان قبلا با آن‌ها ارتباط برقرار کرده، شود.

 

منبع : کرانی، کریستوفر. کار والدین. ترجمه: دکتر سیده الناز موسوی. ۱۳۹۹. ناشر: انتشارات ارجمند